Ergon onderzoekt en realiseert nieuwe mogelijkheden met overspanningen en uitkragingen
Gérard Schroeder is partner-architect in het Brusselse A2RC-ARCHITECTS. Dit Brusselse bureau, opgericht in 1986 door Brigitte en Michel Verliefden, heeft een uitmuntende reputatie op het gebied van grootschalige, stedelijke ensembles. Vaak gaat het om entiteiten met een mix van functies – wonen, werken, winkelen, ontspannen. Veel van hun mooie realisaties zijn in Brussel te vinden. Het bureau staat in heel Europa bekend, onder andere voor zijn werk met nieuwe en gerenoveerde theatergebouwen. In Hamm, een wijk bij het centrum van Luxemburg-stad, werken ze nu aan het nieuwbouwproject ‘Connection’, waar ook Ergon een belangrijke rol in speelt. Florent Schlit, projectingenieur van Ergon, komt mee in het gesprek en licht de nieuwe oplossingen toe die Ergon op punt zette voor uitkragingen en overspanningen. Ze zijn speciaal voor dit Connection-project bestudeerd en uitgewerkt, maar zullen hun nut ook in de toekomst nog vele keren bewijzen, in andere tot de verbeelding sprekende projecten.
De samenwerking met Ergon is niet nieuw.
Gérard Schroeder: We hebben inderdaad al vaker samengewerkt. Ergons kennis en ervaring met structuren met een specifieke of significante reikwijdte is voor ons van bijzondere waarde. Hun systeem van voorgespannen welfsels sluit perfect aan bij wat wij wensen en komt ons ook in Hamm van pas.
Ergons aanpak met prefabelementen maakt het ‘luchtig’?
G.S.: Ons concept vraagt om grote open structuren zonder of met zo weinig mogelijk obstakels. Het repetitieve karakter met balken, welfsels en kolommen is typisch iets voor prefab. Flexibiliteit staat centraal, want de ruimtes moeten goed benutbaar zijn voor veel verschillende soorten huurders. Zo kan je elke verdieping in verschillende grotere of kleinere entiteiten onderverdelen. Dat ‘Connection’ zo’n flexibele constructie is, hebben we te danken aan de open structuur. We hadden dit niet gekund zonder de voorgespannen prefabelementen en de studies van Ergon.
De hele constructie lijkt door zijn vorm te zweven boven de stad.
G.S.: Op het gelijkvloers hebben we 8 000 vierkante meter voor grote en kleine winkels, restaurants, bars enzovoort. De bijna volledig glazen plint loopt door over het volledige project dat eigenlijk uit drie gebouwen bestaat met een oppervlakte van 17 000 vierkante meter. Elk gebouw heeft een ander volume, maar architectonisch vormen ze een eenheid die overgaat in een buitenruimte met terrassen en groen.
Wat meteen opvalt: de enorme uitkragingen en de ‘lichtheid’ van de drie gebouwen.
G.S.: Elk gebouw heeft een uitkraging die acht meter over hangt en het commerciële deel op het gelijkvloers van het kantorengedeelte op de bovenliggende bouwlagen scheidt. Zulke vrijdragende uitkragingen vormen een hele uitdaging voor de stabiliteit. Ergon kwam met de oplossing: een combinatie van voorgespannen prefabbalken en stalen schoren.
We hadden dit niet gekund zonder de voorgespannen prefabelementen en de studies van Ergon.
Technische fiche
Algemeen aannemer: CLE – Compagnie Luxembourgeoise d’Entreprise sa
Architect: A2RC-architecten – Brussel
Studiebureau: TPF Engineering – Brussel
Bouwheer: Greenfinch Global Invest Fund Comm.V.A.
Ergon leverde voor dit project:
- Welfsels en voorgespannen balken geproduceerd bij Ergon / kolommen geproduceerd bij Prefaco
- 841 gewapende kolommen (5 500 m2 / 1 000 m³ / 15 verschillende secties)
- 1 459 Ergon voorgespannen prefabbalken (10 000 m2 / 2 100 m³ / 136 verschillende
secties) - 2 000 Ergon voorgespannen welfsels (ong. 70 000 m² / ong. 8 500 m³)
- Kleur voeg: Seifert Ref 930
Een huzarenstuk voor Ergon?
Florent Schlit: Dat kan je wel zeggen, ja. Alleen al de hoeveelheid 3D-tekenwerk in Tekla! Met al die vrije hoogte in het gebouw en aan de gevels, de vele uitkragende elementen en verschillende secties was het een hele opgave om aan de eisen van onze opdrachtgevers te voldoen en tegelijk de stabiliteit te waarborgen. Drie uitkragende delen van ongeveer acht meter met daarboven vier verdiepingen, veertien meter hoog, dat heeft wat te betekenen.
Betreedt Ergon hier nieuwe paden?
F.S.: We hadden geen referentie uit het verleden. We moesten van nul beginnen en de studie- en controlebureaus overtuigen van de haalbaarheid van onze systemen. Eind november 2019 ontwikkelden de technische directie van Ergon samen een eerste oplossing in de vorm van een gemengde staalbetonconstructie: betonnen balken en kolommen gecombineerd met diagonale stalen schoren. Op maat gemaakte metalen platen ingebed in het beton van de Ergon-balken verzekerden in de eerste fase de verbinding tussen elementen van beton en staal. Voor de stabiliteit brengen passieve wapeningen de trekkrachten die de uitkraging genereert over op de stabiliserende wanden van de constructie, terwijl de schoren, die onder een hoek zijn geplaatst, dienen als ‘drukpunt’ voor de balken van de uitkraging.
Een opdracht om niet snel te vergeten…
F.S.: Gedurende langer dan een jaar voerde Ergon intens overleg met controle- en studiebureaus en met de aannemer over de haalbaarheid van onze oplossingen, de technische uitdagingen ervan en de gemakkelijkste manier om deze te implementeren. Er zijn heel wat documenten verzonden, becommentarieerd en gewijzigd. Het resultaat is een relevante oplossing die als referentie zal dienen voor vergelijkbare projecten in de toekomst. Dus ja, we zullen dit stukje Ergon-geschiedenis koesteren.
Het project ‘Connection’ in vogelvlucht:
Het nieuwbouwproject ‘Connection’ bestaat uit drie gebouwen met winkels en kantoren. Het wordt gebouwd in Hamm, een wijk vlak bij het centrum van de stad Luxemburg. De oplevering is gepland in april 2022.
- 5 kelderverdiepingen van meer dan 58.000 m² (parkeerplaats voor 500 auto’s)
- Multifunctionele kelder met verschillende functies: co-working, auditoria en vergaderzalen, fitness en spa
- Gelijkvloers voor grote en kleine winkels, bars, restaurants enz., goed voor 8 000 m²
- Vier verdiepingen voor kantoren met een totale oppervlakte van 17 000 m²